Dưa môn

Khoai môn là một loại khoai có mặt ở vùng đất thịt nhẹ, cát pha. Củ khoai môn là thực phẩm ngon bổ, được nhiều người yêu thích với các món như chè khoai môn, khoai môn chiên, canh khoai môn...

Đặc biệt, ngày mưa rả rích, bưng bát cơm trắng dẻo thơm, gắp vài lát chuối chát kho cùng những cọng dưa môn quyện lẫn vị đậm đà khiến người ăn một lần sẽ nhớ mãi.

Nhắc tới dưa môn, tôi luôn nhớ ở quê, khi những trận mưa đầu đông trắng xóa ngập cánh đồng thì những luống khoai môn ngoài vườn lại ngã dập lên nhau. Sẵn dịp này, ba đội mưa cắt những đọt khoai còn xanh mướt để má làm món dưa môn. Vậy là chỉ vài ngày sau, bữa cơm nào cũng có món này, khi thì dưa môn xào, lúc lại kho, chiên.

Cũng như các loại dưa muối khác, dưa môn muối dễ thôi nhưng không phải ai cũng có “tay” muối dưa để có màu vàng ruộm, giòn, chua ngọt dễ chịu. Đầu tiên chọn loại hũ hoặc lu muối làm bằng sành hoặc sứ. Lột sạch lớp da bên ngoài cọng môn, chỉ lấy lớp non bên trong; rửa sạch, cắt ngắn chừng 7cm rồi dùng dao bén chẻ làm hai, hoặc làm tư tùy độ lớn của ruột môn. Vắt ráo nước, phơi nắng cho héo, sau đó cho vào hũ ủ chua. Muối dưa môn nên chọn loại muối tinh. Nước muối sau khi nấu để nguội mới đổ ngập mặt dưa. Lấy thanh tre ép chặt mặt trên dưa để dưa luôn được ngập nước, chừng năm đến sáu bữa sau, dưa môn ngả sang màu vàng, mở nắp hũ đã dậy mùi chua là được.

Dưa môn tuy dân dã nhưng được người nội trợ quê tôi chế biến thành nhiều món ngon. Đơn giản nhất là dưa môn vắt ráo chấm mắm tôm hoặc bắc chảo cho ít dầu xào qua, nêm thêm gia vị, tiêu, nước mắm. “Cách điệu” hơn có thể xào cùng với thịt ba chỉ. Mâm cơm nóng hổi chỉ độc món dưa môn xào được bưng lên, vậy mà cả nhà ăn ngon lành.

Đặc biệt, những ai đã từng ưa thích dưa môn, chắc sẽ không khỏi bất ngờ khi chạm đũa vào đĩa dưa kho, nhất là kho với cá đồng như cá lóc, cá rô. Khác với cá kho măng hay kho chuối, cá kho dưa môn không hề có vị gắt mà lại bùi, ngọt, vừa lạ miệng, vừa mềm mại.

Ngoài kho với cá, có thể đổi bữa kho với chuối chát ăn cũng rất ngon. Các bà, các chị nội trợ khéo tay còn chăm chút rắc thêm một ít rau thơm, ít tiêu giã dập, ớt đỏ thái chỉ, vừa để trang trí vừa làm tăng thêm hương vị đậm đà, nhìn phát thèm. Với tôi khoái khẩu nhất vẫn là dưa môn trộn. Cách làm cũng không khó nhưng đòi hỏi sự tỉ mỉ. Dưa môn vớt ra, ngâm nước rửa thật sạch, xong tước nhỏ, trộn chung với tỏi, ớt, đường. Đơn giản vậy thôi mà cũng hội tụ đủ các vị chua, cay, mặn, ngọt. Có thể kết hợp với nhiều nguyên liệu khác như tôm đồng, tép để tăng thêm hương vị đậm đà.